Ochrona koralowców – 45 państw zadeklarowało przeznaczenie 12 mld dolarów na ochronę raf koralowych

Podczas 37. spotkania Międzynarodowej Inicjatywy dla Raf Koralowych, które odbyło się 3 października, 45 państw zobowiązało się przeznaczyć pokaźną kwotę na główny cel ich działań. Ochrona koralowców, którym zagraża m.in. postępujące globalne ocieplenie, będzie kosztowała ponad 12 mld dolarów – środki na ten cel zostaną pobrane z puli finansów publicznych. Co zagraża rafom koralowym i jak będą chronione?

Ochrona koralowców pochłonie 12 mld dolarów

Tegoroczne spotkanie Międzynarodowej Inicjatywy dla Raf Koralowych zakończyło się porozumieniem w sprawie planu ochrony raf koralowych na lata 2023-2030. W jego realizacji weźmie udział 45 państw świata, do których m.in. należy Australia. Kraje, które zadeklarowały wsparcie w jego realizacji, zobowiązały się jednocześnie do przeznaczenia na ten cel sporej puli pieniędzy. Ochrona koralowców, na którą zostanie przekazane niebagatelne 12 mld dolarów, ma przebiegać wielotorowo i objąć:

• podwojenie obszaru raf objętych ścisłą ochroną do 60 tys. km²;
• przywrócenie obszarów chronionych, które zostały wcześniej wyłączone z ochrony (ponad 10 tys. km²);
• działania na rzecz redukcji zanieczyszczenia wód naturalnych, w tym aktywne oczyszczanie wód i oceanów;
• wprowadzenie regulacji prawnych, mających na celu ograniczenie połowu ryb na obszarach bogatych w koralowce oraz innych działań, które mogą mieć negatywny wpływ na ich ekosystemy.

Plan ochrony raf koralowych jest ambitny, a środki, które przeznaczono na jego realizację, imponujące. Pozostaje tylko mieć nadzieję, że dalsze działania człowieka nie zniweczą efektów podjętych starań. Ochrona koralowców jest naszym wspólnym obowiązkiem i każdy może poniekąd przyczynić się do ich ratowania – wystarczy ograniczyć używanie chemikaliów, utrzymywać porządek na plażach i wybrzeżach podczas pobytów nad wodą i nauczyć się tzw. etykiety rafy oraz ją stosować.

Zmiany klimatu zagrażają rafom koralowym

Koralowce wyjątkowo źle znoszą efekty zmiany klimatu. Obserwowany wzrost temperatury mórz i oceanów powoduje u nich stres termiczny, który przyczynia się do ich bielenia (wydalania glonów, z którymi żyją w symbiozie), a w konsekwencji – do wymierania. Rośnie też ryzyko zapadania na choroby zakaźne. Obniżający się przy globalnym ociepleniu poziom wód przyczynia się z kolei do sedymentacji osadów, które nie mają żadnego ujścia i mogą dusić koralowce. Rafom zagrażają też coraz bardziej nieprzewidywalne prądy oceaniczne, burze i sztormy. Co więcej, wzrastająca (wraz ze zwiększającym się stężeniem CO₂ w atmosferze) kwasowość wody utrudnia im prawidłowy rozwój i rozmnażanie się. Ochrona koralowców jest więc konieczna do zminimalizowania negatywnych skutków, jakie wywołuje działalność człowieka.

Konsekwencje globalnego ocieplenia – prognozy i dane

W raporcie Międzynarodowego Zespołu ds. zmian klimatu ONZ z 2018 r. prognozowano, że jeśli średnia temperatura powietrza na świecie wzrośnie o 1,5°C w stosunku do wartości sprzed epoki przemysłowej, to przed 2050 r. powierzchnia raf koralowych zmniejszy się o 70-90 proc. Jeszcze bardziej pesymistyczne prognozy przedstawiono dla temperatury wyższej o kolejne pół stopnia. Dr Hoegh-Guldberg, profesor studiów morskich na Uniwersytecie Queensland, wspomniał, że w ciągu ostatnich kilkunastu lat, a dokładniej od 2009 r., świat stracił ponad 14 proc. raf koralowych. Oznacza to, że prognozy ONZ z 2018 r. miały w sobie sporo prawdy, a nawet okazały się optymistyczne w porównaniu z faktycznym rozwojem sytuacji.

Ochrona koralowców – dlaczego jest konieczna?

Rafy koralowe, choć zajmują jedynie 1 proc. całej powierzchni dna morskiego i oceanicznego, są jednych z najważniejszych ekosystemów naszej planety:

• Stanowią miejsce do życia dla ponad ¼ wszystkich gatunków ryb i innych zwierząt wodnych.
• Naturalnie chronią linie brzegowe, rozbijając wzburzone podczas burz i sztormów fale i tym samym zabezpieczając infrastrukturę wybrzeży.
• W niektórych państwach przynosząliczone w miliardach dolarów dochody z ekoturystyki i rybołówstwa.
• W krajach wyspiarskich, szczególnie tych mniej rozwiniętych, są źródłem żywności.
• Są używane do produkcji nowoczesnych leków i suplementów diety.

Ochrona koralowców leży w interesie wszystkich ludzi – nic więc dziwnego, że udało się w nią zaangażować dyplomatów z całego świata.

---

Autor zdjęć: Katarzyna Banaszak