W środę 13 września 2023 r. przewodnicząca Komisji Europejskiej – Ursula von der Leyen – wygłosiła w Parlamencie Europejskim coroczne orędzie o stanie UE (tzw. State of the Union), w którym podsumowała najważniejsze osiągnięcia oraz zapowiedziała działania, jakie chce przeprowadzić do 2024 r. Poruszono najważniejsze kwestie związane z obecną sytuacją w Unii Europejskiej, takie jak Europejski Zielony Ład, gospodarka, migracja czy rosyjska agresja na Ukrainę.
Najważniejsze kwestie poruszane przez orędzie o stanie UE
Orędzie o stanie Unii przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen zawiera priorytety i inicjatywy na najbliższy rok, wskazane w oparciu o sukcesy i osiągnięcia Wspólnoty z ostatnich lat. Najważniejsze inicjatywy to:
- Europejski Zielony Ład:
- pakiet dotyczący europejskiej energii wiatrowej;
- cel klimatyczny na 2040 r.;
- inicjatywa w sprawie odporności na deficyt wody.
- Europa na miarę ery cyfrowej:
- unijne prawo kosmiczne;
- strategia w zakresie gospodarki opartej na danych satelitarnych;
- inicjatywa na rzecz udostępnienia mocy europejskich superkomputerów etycznym i odpowiedzialnym przedsiębiorstwom z dziedziny sztucznej inteligencji.
- Gospodarka służąca ludziom:
- inicjatywa UE w dziedzinie biotechnologii i bioprodukcji;
- działania następcze po szczycie w Val Duchesse;
- materiały zaawansowane na rzecz wiodącej pozycji w przemyśle;
- inicjatywa w sprawie przepisów dotyczących europejskiej rady zakładowej.
- Silniejsza pozycja Europy na świecie:
- wzmocnienie partnerstwa z Afryką;
- europejska strategia przemysłu obronnego.
- Promowanie europejskiego stylu życia:
- przedłużenie tymczasowej ochrony dla osób uciekających z Ukrainy;
- plan działania w zakresie zwalczania handlu narkotykami, w tym sojusz portów europejskich;
- aktualizacja ram prawnych i wzmocnienie współpracy w dziedzinie zwalczania przemytu migrantów;
- wspólny Europejski Dyplom.
- Nowy impuls dla demokracji europejskiej:
- komunikat w sprawie reform przedakcesyjnych i przeglądów polityki;
- zalecenie Komisji w sprawie zintegrowanych systemów ochrony dzieci.
Europejski Zielony Ład – orędzie o stanie UE
Europejski Zielony Ład był jednym z pierwszych tematów poruszanych przez orędzie. W tym miejscu warto przypomnieć, że Europejski Zielony Ład (European Green Deal) to zbiór inicjatyw mających na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. W trakcie wystąpienia Ursula von der Leyen przypomniała o niedawnych katastrofach naturalnych związanych ze zmianami klimatu. Wśród nich wymieniła m.in. pożary i powodzie w Grecji oraz Hiszpanii czy inne negatywne zjawiska pogodowe w wielu krajach Unii Europejskiej, zwracając uwagę, że ich główną przyczyną jest wzrost średniej temperatury powietrza na naszej planecie.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła aspekty ekonomiczne zielonej transformacji przypominając, iż z przyjętego programu klimatycznego powstał program gospodarczy, który wyznacza wyraźny kierunek inwestycji i innowacji. W perspektywie krótkoterminowej ta strategia przynosi oczekiwane wyniki.
Komisja Europejska, zgodnie z zapowiedzią, ma kontynuować wspieranie przemysłu w procesach modernizacji i dekarbonizacji. Za przykład europejskiego sukcesu we wdrażaniu transformacji ekologicznej podano energetykę wiatrową, podkreślając równocześnie, iż w związku z nowymi wyzwaniami potrzebne są zmiany. Ursula von der Leyen ogłosiła Europejski Pakiet Energii Wiatrowej (European Wind Power Package), który ma opierać się na współpracy z przemysłem i państwami członkowskimi, a obejmuje umiejętności, finansowanie i zapewnienie stabilnych łańcuchów dostaw. Komisja Europejska w swoich działaniach zamierza jeszcze bardziej promować przemysł oparty na czystych technologiach.