English
O sytuacji hydrogeologicznej w Polsce informujemy regularnie w „Wodnych Sprawach”. Ten temat jest szczególnie istotny w okresie letnim, ponieważ wysokie temperatury i niskie opady, przy jednoczesnym zwiększeniu zapotrzebowania na wodę, mogą prowadzić do obniżenia poziomu wód podziemnych i zmniejszenia jej dostępności dla studni, źródeł i ekosystemów.
Dlatego analiza zmian położenia zwierciadła wody ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia dynamiki zasobów wodnych oraz potencjalnych skutków tego zjawiska dla różnych obszarów. Takie obserwacje mają duże znaczenie dla podejmowania decyzji dotyczących zarządzania zasobami wodnymi i utrzymania zrównoważonego stanu ekosystemów zależnych od wód podziemnych.
O tym, jak wygląda bieżąca sytuacja hydrogeologiczna poinformowała w swoim najnowszym komunikacie Państwowa Służba Hydrogeologiczna.
Komunikat dotyczący bieżącej sytuacji hydrogeologicznej
Komunikat PSH opublikowano w dniu 17 sierpnia br. Dotyczy on sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1 do 31 lipca 2023 r. i zawiera informacje o położeniu zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych oraz zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym o zwierciadle swobodnym
W lipcu tego roku po raz kolejny zaobserwowano wyraźny trend obniżania się poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. W ciągu tego miesiąca odnotowano spadek średniego położenia zwierciadła w porównaniu z czerwcem. Był on powszechny na niemal całym obszarze kraju i dotyczył większości punktów obserwacyjnych poddanych analizie (około 91 proc.). W porównaniu z poprzednim miesiącem oznacza to wzrost o około 6 proc. Obniżenie średniego poziomu wód podziemnych wahało się w przedziale od 0 do 50 cm.
W tym czasie w około 9 proc. punktów obserwacyjnych zanotowano wzrost średnich poziomów wód podziemnych. Dotyczyły one miejsc zlokalizowanych na obszarach południowej i wschodniej Polski i były niewielkie, zwykle nie przekraczały 0,1 m.
Tylko w przypadku 1 punktu nie zaobserwowano zmiany w porównaniu do czerwca br.
Zmiany zasobów wód podziemnych
W lipcu tego roku większość punktów obserwacyjnych wskazywała na bezpieczny poziom rezerw zasobów wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. Około 88 proc. analizowanych punktów miało średni poziom w granicach bez zagrożenia, nieznacznie (ok. 6 proc.) mniej niż w poprzednim miesiącu.
Niewielki odsetek punktów (około 8 proc.) znajdował się poniżej granicy zagrożenia użytkowania wód podziemnych, co stanowiło wzrost o około 2 proc. w porównaniu z poprzednim okresem pomiarowym.
Brak rezerw zasobów wód podziemnych, który oznacza zagrożenie dla ich użytkowania, odnotowano w kilku miejscowościach, takich jak Rogóźno (woj. kujawsko-pomorskie), Sypniewo (województwo mazowieckie), Maszewko i Miechucino (województwo pomorskie), Kobułty (województwo warmińsko-mazurskie) oraz Wicewo i Czaplinek (województwo zachodniopomorskie).
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
Przeprowadzona analiza pokazuje, że na znacznym obszarze kraju utrzymuje się niżówka hydrogeologiczna. Pojawia się ona wtedy, gdy obniżające się zwierciadło wód podziemnych przekroczy niskie stany ostrzegawcze. Oznacza to, że w płytkich warstwach wodonośnych, na skutek ograniczonego zasilania opadami, zmniejsza się strefa nasycenia wodą.
Najbardziej narażone są województwa zachodniopomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie oraz wielkopolskie. W porównaniu do czerwca zjawisko to rozprzestrzeniło się na większe obszary wymienionych województw. Ponadto lokalne problemy mogą pojawić się też w granicach województw warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, mazowieckiego, łódzkiego, dolnośląskiego oraz śląskiego.
W związku z tym PSH w dniu 31 lipca br. zaktualizowała informację o stanie zagrożenia hydrogeologicznego związanego z występowaniem i prognozowaniem niżówki hydrogeologicznej – Ostrzeżenie PSH nr 6/2023 z dnia 31.07.2023 r.
Informacja zawarta w komunikacie wskazuje, że w sytuacji wystąpienia niekorzystnych warunków meteorologicznych (deficyt opadów), w nadchodzących tygodniach może dojść do rozwoju niżówki hydrogeologicznej i trudności w ujmowaniu płytkich wód podziemnych na konkretnych obszarach kraju.
Obecnie obowiązuje stan zagrożenia hydrogeologicznego dla województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego, wielkopolskiego oraz kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, lubuskiego i niewielkiego obszaru w zachodniej części województwa podlaskiego.
Niskie stany położenia zwierciadła wód podziemnych mogą powodować występowanie lokalnych niedoborów wody w indywidualnych płytkich ujęciach gospodarskich oraz w ujęciach komunalnych, eksploatujących pierwszy poziom wodonośny. Mimo to w najbliższych tygodniach nie przewiduje się trudności w pobieraniu wody z głębszych poziomów wodonośnych, w tym wykorzystywanych przez ujęcia komunalne bądź przemysłowe.
Źródło:
https://www.pgi.gov.pl/psh/psh-2/aktualna-sytuacja-hydrogeologiczna.html (dostęp 21.08.2023)
