English
Komisja Europejska, w obliczu narastającego niezadowolenia środowiska rolniczego i mając na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych rolników w UE, przygotowała wniosek ustawodawczy, dotyczący przeglądu niektórych przepisów wspólnej polityki rolnej (WPR) oraz zapowiedziała wycofanie projektu przepisów ograniczających stosowanie środków ochrony roślin. Zmiany te, zgodnie z oczekiwaniami rolników, usuwają i znacznie upraszczają części składowe Zielonego Ładu, które w ostatnim czasie były jednym z głównych powodów protestów.
Wspólna polityka rolna – zmiany, które chce wprowadzić Komisja Europejska
Jednym z głównych uproszczeń dla rolników proponowanych przez Komisję Europejską są zmiany niektórych przepisów wspólnej polityki rolnej (WPR). W pierwszym roku wdrażania obecnej WPR (2023-2027) rolnicy w UE napotykali trudności związane z pełnym przestrzeganiem niektórych, korzystnych dla środowiska i klimatu ustaleń, zwanych normami dobrej kultury rolnej i zgodnych z ochroną środowiska (ang. Good Agricultural and Environmental Condition of Land) – normy (GAEC).
Przygotowany przez Komisję Europejską wniosek ustawodawczy, związany z warunkowością i planami strategicznymi WPR, ma na celu zmniejszenie obciążeń wynikających z kontroli rolników w UE i zapewnienie im większej elastyczności w spełnianiu niektórych warunków środowiskowych.
Przygotowany dokument jest bezpośrednią odpowiedzią Komisji Europejskiej na setki wniosków od organizacji reprezentujących rolników oraz państw członkowskich. Zapewnia on równowagę między koniecznością utrzymania roli WPR we wspieraniu przejścia europejskiego rolnictwa na bardziej zrównoważone, oczekiwaniami rolników i państw członkowskich a celem, jakim jest szybkie osiągnięcie porozumienia między Parlamentem Europejskim a Radą Europejską.
Wycofanie projektu dotyczącego przepisów ograniczających stosowanie środków ochrony roślin
Kolejną z zapowiedzianych przez Komisję Europejską zmian, reakcją na protesty rolnicze, jest wycofanie projektu dotyczącego przepisów ograniczających stosowanie środków ochrony roślin. Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zrównoważonego stosowania nawozów był procedowany przez ponad półtora roku, jednak nie udało się osiągnąć ostatecznego porozumienia państw członkowskich odnośnie do jego treści. Zgodnie z pismem Komisji Europejskiej do Parlamentu Europejskiego i Rady, ma on zostać oficjalnie wycofany do 31 marca 2024 r.
W opinii polskiego środowiska rolniczego zaproponowane rozwiązania mogłyby mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe i konkurencyjność unijnego i krajowego rolnictwa, a także prowadzić do zwiększenia uzależnienia systemu żywnościowego od importu. Projekt nie uwzględniał przy tym wyzwań związanych ze zmianą klimatyczną, której efekty zwiększają ryzyko rozprzestrzeniania się nowych szkodników i chorób roślin, czy zdarzeń zakłócających łańcuchy dostaw, jak np. pandemia COVID-19 i wojna w Ukrainie.
Zgodnie z danymi Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Polsce stosuje się mniej substancji czynnych w środkach ochrony roślin na jednostkę powierzchni, niż wynosi wartość średnia dla Unii Europejskiej (w Polsce w roku 2021 wynosiła 1,86 kg/ha, podczas gdy średnia dla Unii Europejskiej – 2,21 kg/ha). Według Komisji Europejskiej w obecnej sytuacji potrzebny jest dalszy dialog oraz zmiana podejścia w zakresie opracowywania przepisów dotyczących ograniczenia stosowanie środków ochrony roślin.
Komisja Europejska podejmuje liczne działania mające na celu ograniczanie stosowania pestycydów oraz dążenie do jak najpowszechniejszego używania bezpieczniejszych środków ochrony roślin, jednym z nich jest opublikowanie zestawu dobrych praktyk w tym zakresie, o czym pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów Wodnych Spraw.
Ankieta KE na temat uproszczeń WPR
W dniu 7 marca 2024 r. Komisja Europejska zainicjowała ankietę internetową na temat procedur i przepisów związanych ze wsparciem finansowym w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR) oraz innych przepisów UE dotyczących żywności i rolnictwa. Ankieta skierowana jest do rolników.
Uzyskane odpowiedzi zostaną poddane wnikliwej analizie i posłużą do wypracowania rozwiązań, które umożliwią uproszczenie procesów związanych z korzystaniem ze wsparcia z budżetu Unii Europejskiej. Ankieta pomoże określić źródła obciążeń administracyjnych i niedogodności wynikających z przepisów WPR, a także innych przepisów dotyczących żywności i rolnictwa, zarówno w odniesieniu do ich stosowania na szczeblu krajowym, jak i związanych z nimi obowiązków w zakresie rejestracji i sprawozdawczości. Wstępne wyniki zostaną przedstawione już w połowie kwietnia.
Kwestionariusz ankiety dostępny jest na stronie internetowej Komisji Europejskiej do 8 kwietnia 2024 r.
to to
